Dalgıçlar, Halikarnas Balıkçısı‘nın 1949 yılında Demokrat İzmir gazetesinde tefrika edilen hikayelerinden oluşan kitabıdır. Hikayeler, yazarın ölümünden sonra eserlerini gün ışığına çıkaran ve derleyerek kitap haline getiren Şadan Gökovalı tarafından keşfedildi. Gökovalı, bu yazı dizisine, Kabaağaçlı’dan kalan evraklar arasında bulduğu gazete kupürlerinin izini sürerek ulaştı. Demokrat İzmir’de elli dört parça olarak tefrika edilen dokuz hikayeyi bir araya getirdi. Dalgıçlar kitap olarak ilk kez, 1991 yılında Bilgi Yayınevi‘nden yayınlandı. Günümüzde yayınevinin Halikarnas Balıkçısı – Bütün Eserleri Dizisi içerisinde yer alıyor.
Hikâyelerin bu denli geç ortaya çıkmasının sebebi, aktarma ya da çeviri zannedilmesidir. Zira, yazı dizisi için gazetede yayımlanan duyuruda, hikâyelerin çeviri olduğu belirliyor. Şadan Gökovalı ise, yaptığı araştırmalarda bunun doğru olmadığı sonucuna vararak hikâyeleri kitap haline getirmiş. Dilin yazara ait olması, Türk isimlerin sıklıkla geçmesi, olayların tanıdık olması ve gazetenin eski çalışanlarıyla yaptığı görüşmeler neticesinde bu sonuca ulaşmış. Balıkçı’nın neden böyle bir açıklama yaptığı sorusuna da, sansür ve yasal gerekçeler gibi açıklamalar getiriyor.
DALGIÇLAR
Denizaltının esrarengiz âlemini büyük bir selahiyetle gözlerinizin önüne serecek olan bu baştan başa meraklı tefrikaya pek yakında başlıyoruz. Arkadaşımız Cevat Şakir Kabaağaçlı‘nın lisanımıza çevirdiği bu heyecanlı eseri bekleyiniz.
Demokrat İzmir, 30 Ekim 1949, s1.
Halikarnas balıkçısı bu hikâyelerde, günümüzde sanayi dalgıcı olarak bildiğimiz deniz adamların yaşadıklarını konu alıyor. Dalış teknolojisinin günümüzdeki kadar gelişmiş olmadığı bir döneme yolculuk ediyoruz. Karşımızda satıh bağlantılı dalış yapan, ağır başlık ve kıyafetlerle dalan, çok zor şartlarda çalışan karakterler var. Altın arıyor, dinamit patlatıyor, batık çıkarıyor ve tüm bunları yaparken de hayatta kalmaya çalışıyorlar…
Dalgıçlar Üzerine Kısa Yorumum
Cevat Şakir Kabaağaçlı, çok merak ettiğim ve fırsat bulup birçok eserini okumak istediğim bir yazar. Zaman zaman bir yerlerde denize olan tutkusunu yeniden okudukça, bu isteğim daha da artıyor. Dalgıçlar, bir doğum günümde, ismi ve konusu itibariyle ilgi duyacağım düşünülerek, hediye olarak kitaplığıma eklenmişti. Çok da güzel bir hediye olduğunu düşünüyorum. İki yıl kadar kitaplığımda durmasının ardından okumaya ve Halikarnas Balıkçısı ile tanışmaya fırsat buldum.
Her şeyden önce, Balıkçı’nın biraz serseri diyebileceğim, özgür dilini ve öyküleme tarzını çok beğendiğimi söylemeliyim. Bu kitap bende, diğer eserlerini okumak için büyük bir iştah uyandırdı. Buna karşın, hikâyelerdeki birçok bilginin doğruluğu bulunmuyordu. Olayların bazıları, insanların anlamadığı için dalgıçlar hakkında kulaktan kulağa yaydığı şeyler. Yani hikâyelerin bir bölümü, bilmeyende heyecan uyandıracak ancak bilenlere saçma gelecek şeyler. Tecrübeli bir dalıcı olarak ikinci grupta olduğum için, kitabı okurken epey sıkıldım. Gerçekçi olan hikayeleri ve dalgıçlık mesleğini de bildiğimden, bana pek heyecan vermediklerini söylemeliyim. Bu yönüyle kitaba büyük bir eksi verdim. Yine de başta belirttiğim gibi, bu durum yazarın diğer eserlerine iştah duymama engel olmadı. Balıkçı’yı ilk tanışmamda gerçekten sevdim. Okuyacağım diğer eserleri beni farklı bir biçimde etkileyebilecek mi, merak içerisindeyim. Puanım: 2,5/5